{ Testebak derslerden geri kalma hadi şimdi başla çalışmaya. }

Anlatım Bozukluğu Konu Anlatımı


ANLATIM BOZUKLUKLARI

1-Gereksiz Sözcük Kullanma:Cümleden çıkarıldığında cümlenin anlamında herhangi bir bozulma vedeğişme olmaz.

Örnek;

Çocukluğumun geçtiği şehir itina ve özenle süslenmişti.

Çağımızın hastalığı stres insanlara farklı şekillerde etki eder.(gereksiz eylem)

2-Sözcükleri Yanlış Anlamda Kullanma:Belirtilmek istenen düşünceyi en iyi ve eksiksiz karşılayarak kelimeyi seçmek.

Örnek;

IMF'den aldığımız borç ekonomik krize girmemizi sağladı.(yolaçtı,sebep oldu)

İnsanların uymak zorunda olduğu kurallar vardır.(koşul)

NOT:Özel=özgü      etken=etki      ayrıcalık=ayrılık   ->karıştırılmamalıdır.

3-Sözcüklerin Yanlış Yerde Kullanılması:Sözcüğün cümlede yanlış yerde kullanılması.

Örnek;

Göktürkler İlk Türk adını taşıyan devlettir.

Doğrusu->Göktürkler Türk adını taşıyan ilk devlettir.

4-Çelişen Sözcükleri Bir Arada Kullanmak:Anlam bakımından birbiri ile çelişen sözcükler bir arada kullanmak.Cümlede anlam belirsizliği ifade eder çelişki doğurur.

Örnek;

Eminiz ki bu acıları o yaşamış olsa gerek.

Eminiz kesinlik ifade ederken, olsa olasılığı bıldırmektedir.

 5-Mantık yanlışları:Olay sıralamalarının yanlış olduğu ve mantıksal tutarlılığı olmadığı cümleler.

Örnek;

Eminizki bu acıları o yaşamış olsa gerek.

eminiz:keskinlik ifadesi ediyor        olsa:olasılık ifade ediyor

  6-Virgül Eksikliğinden Doğan Anlatım Bozuklukları:Virgül işaretinin eksik yada yanlış yerde kullanılmasından kaynaklanır.

Örnek;

Genç,futbolcuya hayran olduğunu söyledi.

   7-Deyimin Yanlış Anlamda Kullanılması:

   a-Deyimin Yanlış Anlamda Kullanılması:

Örnek;

Her gördüğüne burun soktuğu için birşey alamadı

Her gördüğüne burun kıvıdığı için birşey alamadı.

  b-Deyimin Aynı Cümle İçerisinde Açıklamasıyla Kullanıldığı İçin:

Örnek;

Kapının arkasından konuşulanları,Onların haberleri olmadan,kulak kabartarak dinledi.

  c-Eş Anlamlı Deyimlerin Bir Arada Kullanmak:

Örnek;

Bulunduğumuz her ortamda pot kırar,çam devirirdi.

   8-Sözcüklerin Yanlış Yere Bağlanması: Bazen sözcüklerin bağlandığı ortak eylemler anlatımda bozukluğa neden olabilir.

Örnek;

Mudavin bu konuya yeterince ilgi ve önem verdiğini söyledi.

            DİL BİLGİSİ İLE ANLATIM BOZUKLUKLARI

1-Özne Eksikliği: Ortak kullanılan özne cümlelerden birine uymazsa anlatımı bozar.

Örnek;

Bahçemizdeki elma ağaçlarını hiç ilaçlamazdık,buna karşın her zaman meyve verirdi.->ikinci cümlede meyve veren ne? sorusunun cevabı yoktur.

NOT: Herkes,hepsi kelimeleri özneyse yüklem olumlu,kimse,hiçbiri,hiçkimse özneyse yüklem olumsuzdur.

2-Yüklem Eksikliği:Ortak yüklemin cümleden birine uymaması anlatım bozukluluğuna yol açar.

Örnek;

Meyveyi yemekten önce,kahveyi yemekten sonra içerim->burada yüklem içmek.

3-Nesne  Eksikliği:Bileşik cümlelerde gerekli olan nesnenin kullanılmaması.

Örnek;

Çevresindeki insanlara güvenmiyor.->yalancılıkla suçlamakta ve onları gelcek nesne kullanılmamıs.

4-Dolaylı Tümleç Eksikliği:Bir cümlede gerekli dolaylı tümlecin kullanılmaması.

Örnek;

Arkadaşını başarısından dolayı kutladı ve ödül verdi.

Arkadaşını başarısından dolayı kutladı ve  ona ödül verdi.

5-Özne-Yüklem Uyuşmazlığı:İnsan durumundaki varlıkların öznesi çoğul ise yüklem tekil olmalıdır.Çoğulu ise yüklem tekil yada çoğul olabilir.

Örnek;

Kurtlar durmadan uluyorlar.->İnsan olmadığı için yüklem tekil olabilir.

6 -Tamlama Unsurları:

->Tamlayan Ekinin Eksik Kullanılması:Bu,yazarın edebiyatımızdaki en önemli eserdir.->eseridir olmalıdır.

->Tamlanan Ekinin (-i,-ı,-u,-ü) Eksik kullanılması:Nehirlerin ve dağların yüksekliği kampçıları korkuttu.->nehirlerin derinliği olmalıdır.

->Sıfat Tamlamalarında -ler,-lar Ekinin Gereksiz Kullanılması:

->Ortak Tamlayanın Veya Tamlananın Eksikliği

Tümleç Yada Nesnenin Geeksiz Kullanılması:Bir cümlede herhangi bir cümlenin yada nesnenin eksik kullanılması anlatım bozukluğuna yol açıyorsa gereksiz kullanımda anlatım bozukluğuna yol açar.

Örnek;

Bu şiiri okuyun,bunu defterinize yazın-> bunu gereksiz kullanım.

Ek Eylem Eksikliği: Ek eylemın gerekli olduğu yada kullanılmaması özellikle sözcüklerden biri olumlu diğeri olumsuz ise.

Örnek;

O yıllarda ben onyaşında,annem ise 30 yaşındaydı.

Çatı Uyumsuzluğu: Bileşik cümlelerde fiilimsi ile yüklemin kişi bakımından uyuşmaması.

Örnek;

Sabah erkenden yola çıkılıp,güneş tepeye ulaştığında köye vardık.

Edat Tümleci Eksikliği: Sıralı ve bağlı cümlelerde ortak olmayan edat tümlecinin ortak kullanılması.

Örnek;

Memleketten gelen akrabalarını yalnız bırakmazdı,mutlaka ilgilenirdi.-> onlarla

Yalnış Yapılı Eylemsi Kullanmak: Aynı görevde kullanılan eylemler aynı ekle türetilmelidir.Eylemsi eksikliğiyada fazlalığıanlatım bozukluğudur.

Örnek;

Bu işi bitirmesinin karşılğında ona paranın eksik ve yeterli olmadığını belirtti ->Paranın eksik olduğunu ve yeterli olmadığı


Etiketler:
anlatım bozukluğu
Anlatım Bozukluğu Konusu İçin Yapılan Yorumlar
Cinsiyetiniz?


  • yorum_avatar
    2022-09-05 lütfü

    anlatım bozukluğu konusunu çok güzel anlatmışsınız.8.sınıf öğrencisiyim anlatım için teşekkürler.

  • yorum_avatar
    2022-05-30 şule

    anlatım bozukluğu konusunu bir türlü anlamamıştım sitede gerçekten açık ve net anlatılmış sınavda soru kaçırmam umarım.